Waarom Europese bedrijven hun rug recht moeten houden: DEI is niet ‘woke’, maar mensenrechtenbeleid, fundamenteel onderdeel van verantwoord ondernemen

In de afgelopen maanden zien we dat sommige Europese – ook Nederlandse – bedrijven hun Diversity, Equity & Inclusion-beleid heroverwegen of zelfs inperken. Niet vanwege interne evaluaties of omdat het beleid niet werkt, maar uit angst voor juridische of commerciële gevolgen vanuit de Verenigde Staten.

Hiermee komt een belangrijke vraag op scherp te staan: hoe blijf je trouw aan je principes, en wat kost het als je dat niet doet?

Druk op DEI vanuit Amerika op Europa

De maatschappelijke en politieke backlash tegen DEI in de Verenigde Staten heeft tastbare gevolgen. Grote Amerikaanse werkgevers zoals Google en Meta schalen hun diversiteitsprogramma’s terug, ondanks rechterlijke uitspraken die sommige anti-DEI-maatregelen van Trump hebben geblokkeerd (bron: CHRO).

Zelfs in Nederland zien we nu bedrijven hun DEI-inspanningen afzwakken, herformuleren of stilletjes minimaliseren. In een gesprek vertelde een bedrijf mij recent:
“We stoppen niet met werken aan diversiteit en inclusie. Maar in de VS gebruiken we andere termen, zodat we geen doelwit worden.”,.

Dit roept een ongemakkelijke realiteit op: als je je principes hernoemt om conflicten te vermijden, hoeveel blijft er dan uiteindelijk van je waarden over?

DEI is géén Amerikaanse import, maar universeel mensenrechtenbeleid

Diversiteit, inclusie en gelijke behandeling zijn geen modieuze concepten maar zijn verankerd in internationale mensenrechtenstandaarden en Europese wetgeving.

Bovendien zitten er andere risico’s aan:

• Je verliest je geloofwaardigheid bij werknemers, klanten en investeerders
• Je verliest top talent dat werkgevers kiest die passen bij hun waarden
• Je verzwakt je maatschappelijke rol juist nu er meer verantwoordelijkheid en transparantie van bedrijven wordt gevraagd.

Wanneer bedrijven DEI terugschroeven uit angst voor backlash, stellen ze niet alleen hun reputatie en geloofwaardigheid in Europa op het spel. Ze riskeren ook het verlies van talent en innovatiekracht, precies op een moment dat krapte op de arbeidsmarkt serieuze druk zet op bedrijfsmodellen (bron: FD).

In tijden waarin elke werknemer telt, en maatschappelijke verwachtingen rond sociale rechtvaardigheid groeien, kan het inleveren op DEI-beleid een dure vergissing zijn.

Stilzwijgen is ook een keuze

Zoals Martin Luther King Jr. al waarschuwde:

“In the end, we will remember not the words of our enemies, but the silence of our friends.”

Bedrijven die nu hun DEI-beleid neutraliseren of verzwakken, leveren niet alleen in op hun sociale verantwoordelijkheid. Ze laten ook zien hoe gemakkelijk waarden onder druk vervagen.

En in bredere zin geldt:

“The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing.”
– Edmund Burke

Wanneer we ons laten sturen door angst voor politieke krachten die gelijkheid en inclusie willen terugdringen, werken we – bewust of onbewust – mee aan het normaliseren van die krachten. Bovendien zitten er andere risico’s aan:

• je verliest je geloofwaardigheid bij werknemers, klanten en investeerders
• je verliest top talent dat werkgevers kiest die passen bij hun waarden
• je verzwakt je maatschappelijke rol juist nu er meer verantwoordelijkheid en transparantie van bedrijven wordt gevraagd.

Wat bedrijven nu moeten doen: koers houden

• Blijf helder communiceren over de waarde van diversiteit, gelijkheid en inclusie, ook als termen in bepaalde markten worden aangepast.
• Veranker DEI in je fundament, niet als bijzaak maar als integraal onderdeel van goed bestuur en risicomanagement.
• Bouw aan veerkrachtige organisaties die kunnen omgaan met maatschappelijke druk zonder hun kernwaarden te verloochenen.
• Wees transparant naar medewerkers, klanten en stakeholders over je principes en keuzes.

DEI is geen luxe. Het is de praktische vertaling van de fundamentele rechten waarop de Europese samenleving is gebouwd. Juist als de druk toeneemt, wordt duidelijk wie écht leiderschap toont. DEI is niet optioneel – het is essentieel.

Heb je interesse hoe je DEI goed kan verankeren als onderdeel van verantwoord ondernemen, aarzel niet om contact op te nemen met: l.unger@humanrightsatwork.nl of tel. 0651029965..